توزیع های برتر لینوکس
همونطور که میدونید لینوکس سیستمعاملی شبه یونیکسی هست و باید در همین ابتدا گفت که از دید فنی لینوکس فقط اسمی برای هستهٔ سیستمعامل محسوب میشه و نه کل اون. هستهای که اولین بار در سال ۱۹۹۱ میلادی توسط لینوس توروالدز منتشر شد. اما به طور معمول عنوان لینوکس به سیستمعاملهایی که از ترکییب (composition) یا به عبارت دقیق تر، از کنار هم قرار دادن لینوکس (به عنوان هسته سیستمعامل) با نرمافزارهای آزاد و متنباز بدست میاد… درحالیکه بنیاد نرمافزار آزاد، اسم سیستمعامل حاصل از این ترکیب رو «گنو/لینوکس» گذاشته اما همونطور که گفته شد به طور معمول این مجموعه رو به عنوان سیستم عامل لینوکس میشناسن
اوبونتو
اوبونتو که براساس دبیان نوشته شده با مخازن نرم افزاری اختصاصی خودش، شاید محبوب ترین توزیع لینوکس باشه. اوبونتو قبلاً از GNOME 2 به عنوان محیط نرم افزاری خودش استفاده میکرد اما اکنون از UNITY استفاده میکنه و طبق گفته های تیم توسعه Ubuntu قراره که بعد از Unity 8 اوبونتو با گنوم ۳ ارائه بشه. اوبونتو حتی از Mir graphical server اختصاصی خودش که یک کامپیوتر برای نشان دادن سرور های گرافیکی لینوکس هست استفاده میکنه در حالی که بقیه توزیع ها از wayland استفاده میکنن… در ضمن نسخه های متفاوت اوبونتو هر شش ماه عرضه میشود درحالی که نسخه ی پایدار LTS هم هر دو سال یه بار عرضه میشه و سه سال ازش پشتیبانی میشه… اگه اولین باره که میخواید طعم لینوکس رو بچشید بهتون اوبونتو رو پیشنهاد میکنیم چون هم ساده هست و هم برای انجام کارای روزمره میتونه مناسب ترین باشه
Linux Mint
Mint براساس اوبونتو ساخته شده و از مخازن نرم افزاری اوبونتو استفاده میکنه. نسخه ی جدید mint با دو محیط دسکتاپ به نام های Mate و Cinnamon عرضه شد که به نظر من cinnamon از جلوه ی بهتری برخورداره و حتی taskbar در cinnamon صفحه ی دسکتاپ شما رو اشغال نمیکنه. اما mate یه جورایی از دسکتاپ Gnome2 استفاده میکنه که در نسخه های قبلی mint شاهدش بودیم. محبوبیت mint به خاطر media codecs و نرم افزار های اختصاصی بود که اوبونتو اونا رو به صورت پیشفرض نداشت , اگه دقیق تر نگاه کنیم پیکربندی unity تو اوبونتو خیلی با cinnamon در مینت فاصله گرفته و دست شما رو با ایکن های کم تنظیماتش بسته اما مینت در این زمینه پیشی گرفته و تو رنکینگ سایت distrowatch هم مینت از اوبونتو جلوتره اما این هم نمیتونه دلیل برتری باشه!
دبیان
سیستم عامل دبیان که فقط براساس نرم افزار های ازاد و متن باز نوشته شده به خاطر پایداری نسخه های خودش محبوبیت پیدا کرده؛ دبیان مثل اوبونتو و مینت نسخه های خودش رو مثل نقل و نبات عرضه نمیکنه(!!!) و همین باعث تفاوتش با اوبونتو و مینت شده ؛ جریان اوبونتو هم به این خاطر شروع شد که هسته ی دبیان رو بهبود ببخشه و نرم افزار های دبیانو به صورت پکیج دربیاره و به اصطلاح یه سیستم user-friendly که سریع تر آپدیت بشه تشکیل بده… به هر حال Debian یه جوری پدربزرگ اکثر نسخه های لینوکس شناخته میشه (پایین تر میفهمید چرا!) و برای کارهای سرور و حتی کارهای روزمره و عادی با کامپیوتر هم مناسبه و از پایین ترین و حداقل سخت افزار ممکن هم پشتیبانی میکنه … جالبه بدونید نسخه های Debian بر اساس شخصیت های انیمیشن Toy Sory نام گذاری میشن چون این انمیشن، مورد علاقه سرپرست تیم توسعه دهنده دبیان هست!!
Fedora
این سیستم عامل که توسط red hat پشتیبانی میشه به نسبت توزیع های بالا کاربر نداره؛ یعنی چیزی حدود ۱٫۲ میلیون در سال ۲۰۱۵ , اما گفته شده که خود Linus Torvalds، پدید آورنده لینوکس، هم از این سیستم عامل استفاده میکنه… برخلاف اوبونتو، فدورا دسکتاپ و نرم افزارهای خودش رو نمیسازه و از نرم افزار های upstream (یعنی نرم افزارهایی که توسط سازنده یا کسانی که به اصطلاح software maintainer نامیده میشن) بدون اینکه ابزار های خودش رو به این نرم افزار ها اضافه کنه, استفاده میکنه. نسخه های جدید فدورا مثل فدورا ۲۳ از آخرین نسخه Gnome 3 به عنوان محیط دسکتاپ استفاده میکنند ولی با استفاده از Spins قابل تغییره؛ خوبه که بدونید فدورا برای مدت طولانی مثل نسخه های LTS اوبونتو پشتیبانی نمیشه و اگه توزیع پایدارتری میخواید میتونید از Red Hat Enterprise که که متأسفانه رایگان نیست استفاده کنید…
CentOS و Red Hat Enterprise Linux
Red Hat توزیع تجاری (غیر رایگان) لینوکسه که در زمینه ی سرور ها و workstation ها ازش استفاده میشه؛ Red Hat براساس پروژه ی فدورا نوشته شده با این تفاوت که برای اینکه توزیعی پایدار با پشتیبانی طولانی باشه طراحی شده … اما هسته ی نرم افزاری Red Hat , آزاد و متن بازه؛ همین باعث شد تا Centos از کد های Red hat استفاده کنه و علایم تجاری اون رو حذف کنه و توزیعی آزاد عرضه کنه. یعنی CentOs نسخه ی آزادی از RHEL هست . هم چنین RHEL و Centos همکاری خودشون رو با هم اعلام کردن بنابراین توزیع Centos خودش جزوی از RHEL هست که برای مدیریت سرور ها و ورک استیشن ها طراحی و خصوصی سازی شده…
openSUSE و SUSE Linux Enterprise
openSUSE توزیعی از لینوکسه که توسط گروه Novell پشتیبانی میشود. در حالی که Red Hat پروژه ی فدورا رو داشت که به RHEL منجر شد, Novell هم پروژه ی openSUSE رو داشت که به SUSE linux enterprise منجرب شد. SUSE زمانی توزیع خوبی از لحاظ desktop user-friendly بود که با آمدن اوبونتو استفاده از اون بین کاربر های لینوکس کمرنگ تر شد. openSUSE با استفاده از OBS محیطی فوق العاده ای رو برای برنامه نویس ها فراهم کرده تا بتونن پکیجی از اپلیکیشن های ساخته خودشون رو به راحتی تهیه کنن؛ مزیت openSUSE در سفارشی کردن عالی دسکتاپ یا میزکار هست که ازدیگر توزیع ها پیشی گرفته , شما میتونید دسکتاپ های مختلفی نصب کنید بدون اینکه به سیستم شما دچار هیچ مشکلی بشه…
Arch linux و Gentoo
این دو توزیع تقریبا شبیه به هم هستن و هر دو برای کاربران باتجربه تر طراحی شدن؛ با اینکه هر دو از کرنل لینوکس استفاده میکنند تفاوت های زیر رو هم دارن؛
سیستم مدیریت پکیج هی نرم افزاری یا Package Manager تو لینوکس Arch، سیستم pacman هست در حالی که Gentoo از Portage استفاده میکنه… Arch لینوکس به واسطه داشتن pacman در مجموع از پکیج های نرم افزاری بیشتری برخورداره و مخازن Arch Linux یکی از بزرگترین مخازن لینوکس مستقل محسوب میشن… بد نیست بدونیم که محبوبیت Arch طبق رتبه بندی سایت Distrowatch از Gentoo بیشتره. همچنین Arch از قابلیت Systemd (که معلوم میکنه وقتی سیستم بوت میشه چه برنامه ها و پردازش هایی اجرا بشن) استفاده میکنه در حالی gentoo , systemd را در portage داره ولی ازش استفاده نمیکنه. Arch linux برای کسانی که میخوان همه چیز رو از پایه درمورد لینوکس یادبگیرن خوبه چون باید همه چیز رو به صورت دستی نصب کنید و این توزیع فقط یه هسته لینوکس رو در اختیارتون قرار میده!! Arch فقط پایه ی توزیع لینوکس رو به شما میده و شما باید اون رو طبق میل خودتون با دستورات لینوکس بسازید, هم چنین آرچ هر پکیج و نرم افزاری رو که ماله توزیع های دیگه هست رو هم با استفاده از قابلیت Package Build به پکیج سازگار با خودش تبدیل میکنه و دراختیار شما قرار میده. در ضمن آرچ خودش یه توزی مستقل محسوب میشه که توزیع های خوب و حرفه ای دیگه ای مثل Manjaro رو از روی اون ساختن و توسعه دادن …